Non-verbale communicatie om zelfverzekerd en betrouwbaar over te komen op de werkvloer
Heel de dag door ben je op talloze manieren aan het communiceren, zowel verbaal als non-verbaal, bedoeld of onbedoeld. Je praat, maakt gebaren, gebruikt de intonatie van je stem, de mimiek in je gezicht en je houding om je gesprekspartner(s) iets duidelijk te maken. Dat is non-verbale communicatie.
Het is onmogelijk om niet te communiceren, ook als je niet praat. Non-verbale communicatie vindt voor jezelf grotendeels onbewust plaats, maar is wel zichtbaar voor anderen. Wel eens heel geconcentreerd zitten werken en dat achteraf je collega je vertelde dat hij je maar niet gestoord heeft omdat je helemaal in je werk op ging? Je lichaamstaal vertelde je collega genoeg. Non-verbaal laat je weten hoe je je voelt, wat je van anderen vindt en hoe je denkt over het onderwerp van gesprek.
Je non-verbale communicatie kun je bewust inzetten op de werkvloer om zelfverzekerd en betrouwbaar over te komen. Je vergroot daarmee je professionele invloed en zichtbaarheid.
Soms denken mensen dat we onze non-verbale communicatie niet bewust kunnen inzetten. Dat is wel degelijk mogelijk. Daarom de twee grootste misverstanden op een rijtje.
Misverstand 1: Als ik mijn lichaamstaal bewust inzet, dan kom ik ‘nep’ over
Het is een misverstand om te denken dat je door bewuster je non-verbale communicatie in te zetten, je niet meer ‘echt’ zou overkomen. Sterker nog, als je dat niet doet, kan dat juist leiden tot een tegenstrijdige boodschap tussen je verbale en non-verbale communicatie. Een collega die onzeker en aarzelend tegen je zegt dat zij jou goed een nieuwe softwarepakket kan uitleggen, geloof je minder snel dan een collega die een gezonde dosis zelfvertrouwen uitstraalt.
Door bewust je non-verbale communicatie in te zetten tijdens gesprekken in je werk kom je niet minder natuurlijk over. Het zorgt ervoor dat je beter begrepen wordt en je communicatie soepeler en succesvoller verloopt.
Misverstand 2: Ik kan mijn non-verbale communicatie pas veranderen als ik anders voel en denk.
Emoties zoals nervositeit en onzekerheid kunnen je laten denken dat je iets niet kan of dat het nooit goed gaat komen. Je komt onzeker over, maakt je klein en gaat bijvoorbeeld zachter en aarzelend praten. Je gesprekspartner ziet dat en neemt automatisch aan dat je niet helemaal zeker van je zaak bent. Het gevolg is dat je invloed vermindert en dat bevestigt je alleen maar opnieuw in je onzekerheid.
Daarom drie belangrijke tips voor krachtige non-verbale communicatie om je invloed te vergroten.
# Tip 1: Ook al voel je geen zelfvertrouwen, neem toch een zelfbewuste houding aan
Vermijd nerveuze gebaren (bijvoorbeeld aan je haren friemelen, pen klikken, tikken op de vloer met je voet, ongecontroleerde gebaren met je armen). Voorkom dat je te zachtjes of te hard praat en dat je verhaal onsamenhangend wordt.
Ga juist wat breder en ontspannen zitten of staan. Voeten stevig op de vloer, je armen zichtbaar en niet over elkaar. Hierdoor neem je meer ruimte in. Maak rustig oogcontact en gebruik krachtige kalme gebaren. Praat rustig en duidelijk verstaanbaar en vertel een gestructureerd verhaal.
Ik begrijp dat dit niet altijd makkelijk is om met je non-verbale communicatie bewust zelfvertrouwen uit te stralen, ondanks dat je dit (nog) niet voelt. Oefen daarom stap voor stap. Stap 1 is je bewust worden van wat jij weg wilt laten in je non-verbale communicatie. Stap 2 dat je gaat oefenen met een andere houding. Praat jij van nature bijvoorbeeld heel snel? Oefen dan met rustiger praten.
# Tip 2: Ontwikkel je zelfvertrouwen
Het hebben van een gezond zelfvertrouwen wil zeggen dat je vertrouwt op jezelf, op je eigen kennis en kunde zonder last te hebben van zelfoverschatting. Je bent niet bang om voor je mening op te komen en laat je niet snel uit het veld slaan als anderen weerstand vertonen. Je erkent voor jezelf dat je successen hebt geboekt in plaats van te denken dat het wel toeval zal zijn geweest of dat anderen je geholpen hebben.
Een gezonde dosis zelfvertrouwen maakt dat je milder kijkt naar jezelf en naar anderen. Je bent niet snel bang om fouten te maken. Persoonlijke en professionele groei gaan daarom gemakkelijker. Het is bovendien een prettig gevoel. Je voelt je minder afhankelijk van de mening van anderen over jouw gedrag en prestaties. Bovendien zul je positieve feedback accepteren als een succes van je eigen inspanning in plaats van afdoen als toeval.
- Breng daarom in kaart wat jouw kwaliteiten zijn en ook wat je valkuilen zijn. Zet je kwaliteiten bewust in in je werk.
- Vertrouw op jouw inhoudelijke expertise als je een gesprek voert.
- Durf te zeggen dat je iets niet weet en dat je het uit gaat zoeken of dat je erover na gaat denken.
- Bekijk elke dag wat je wel bereikt hebt en wel gedaan hebt in plaats van wat je (nog) niet bereikt hebt. Daarna kun je voor jezelf een overzicht maken van de taken die je de volgende dag wilt doen.
- Accepteer bovendien complimenten van anderen in plaats van ze te ontkennen.
- Zie tip 1. Uiteindelijk zul je voelen wat je bewust uitstraalt.
# Tip 3: Communiceer met de juiste status
Tijdens een gesprek druk je non-verbaal ook uit hoe je je voelt ten opzichte van de ander (hoger, lager of gelijkwaardig in status). Dit zegt niets over je formele positie in een organisatie. Met een leidinggevende kun je bijvoorbeeld op gelijkwaardige basis discussiëren over een probleem dat opgelost moet worden. Een projectleider die echter een te hoge positie inneemt in gesprekken met collega’s, zal minder effectief zijn. Zijn gedrag zal weerstand oproepen bij zijn toehoorders.
Met je houding en uitstraling beïnvloedt je bovendien de houding en het gedrag van je gesprekspartner. Wil je een gelijkwaardig gesprek voeren met je collega, klant of leidinggevende? Communiceer dan zowel verbaal als non-verbaal op een manier die zorgt voor een gelijkwaardig gesprek, ook met mensen die dominant overkomen.
De kunst is om je evenwicht hierin te vinden. En te leren aan te voelen hoe jij jouw non-verbale communicatie in kan zetten voor een effectief gesprek.
Ik wens je veel succes.
Wil je werken aan je non-verbale communicatie en bewust je lichaamshouding en stem inzetten? Voor een krachtige communicatie en het vergroten van je invloed en zichtbaarheid?
Was deze column interessant voor je?
Meld je dan ook aan en ontvang regelmatig gratis praktische tips en inspiratie over persoonlijke ontwikkeling en professionele groei naar meer plezier, zelfvertrouwen en succes in het werk.
Al meer dan 4.500 lezers gingen je voor!
Je ontvangt geen 'spam'. Je kunt je op ieder moment afmelden en je e-mailadres wordt niet aan derden gegeven.